Hrabia Lew Tołstoj - ros. Лев Николаевич Толстой - ur. 28 sierpnia/9 września 1828 w Jasnej Polanie, zm. 7 listopada/20 listopada 1910 w Astapowie – rosyjski powieściopisarz, dramaturg, prozaik, krytyk literacki, myśliciel, pedagog, mistyk, działacz na rzecz pokoju. Jeden z najwybitniejszych przedstawicieli realizmu w literaturze europejskiej. Klasyk literatury rosyjskiej i światowej. Uchodził za najwyższy autorytet moralny i duchowy w Rosji na przełomie XIX-XX wieku. Jego idee „nieprzeciwstawiania się złu przemocą” miały znaczący wpływ na poglądy Mahatmy Gandhi i Martina Luthera Kinga. Ponadto twórca koncepcji samodoskonalenia moralnego jednostki oraz programowego antyestetyzmu i postulowania sztuki moralistycznej. Pod wpływem jego religijnych i moralnych idei powstała nowa doktryna społeczno-religijna: tołstoizm. Tołstoj uznawany jest za twórcę (pisarza) nurtu wolnościowego chrześcijaństwa mistycznego.
Tołstoj sam nauczył się w krótkim czasie języka esperanto. Za jeden z jego artykułów do „La Esperantisto”, w którym nauczenie się esperanta nazwał „obowiązkiem każdego chrześcijanina”, zabroniono propagowania pism esperanckich na ziemiach podlegających carskiej Rosji. W latach siedemdziesiątych powstała religijno-społeczno-etyczna koncepcja autorstwa Tołstoja, oparta na dwóch głównych tezach: ciągłym doskonaleniu moralnym jednostki i nieprzeciwstawianiu się złu przemocą, chociaż ta druga idea uważana jest za utopię, gdyż instynkt zachowania życia powoduje automatyczne reakcje obronne w obliczu zagrożenia życia przez zło. Wielkością hrabiego Tołstoja jako pisarza i człowieka jest cechujące go nieugięte dążenie do prawdy bezwzględnie stosowanej w życiu oraz niezwykła siła twórcza, łącząca obiektywną obserwację rzeczywistości z postawą duchowego poglądu na świat. Opowiadanie "Odbudowanie Piekła zostało napisane i opublikowane w 1903 roku stając się powszechnie lubianą satyrą na zepsucie kleru cerkiewnego w Rosji.
Lew Tołstoj - pisarz i mistyk |
Odbudowanie Piekła
ROZDZIAŁ I
Działo się to w czasach, gdy Chrystus głosił ludziom swą naukę. Nauka ta była tak zrozumiała i stosowanie jej w życiu tak łatwe, tak widocznie uwalniała ludzi od zła, że nie sposób było się jej oprzeć. Nic nie mogło położyć tamy jej rozpowszechnianiu.
Belzebub - ojciec i władca wszystkich diabłów - przestraszył się. Wiedział dobrze, że jego władza nad ludźmi skończy się na zawsze, jeśli Chrystus nie wyrzeknie się głoszenia swej nauki.
Był w strachu, lecz nie tracił nadziei i podburzał posłusznych mu faryzeuszy i uczonych w piśmie, aby możliwie najdotkliwiej obrażali i dręczyli Chrystusa, uczniom zaś jego radził uciec i zostawić go samego. Ufał, że skazanie na śmierć haniebną, naigrywanie się, opuszczenie przez wszystkich uczniów, wreszcie same męki i kara śmierci sprawią, że Chrystus w ostatniej chwili wyrzeknie się swej nauki, a wyrzeczenie zburzy całą jej potęgę.