Vipassana - Jogiczna Vipaśyana Sadhana
Vipassana [vipassanā] lub Wipaśjana (skt. विपश्यन vipaśyanā, w spolszczeniu: wipaśjana), po chińsku 觀 guān (kuan) lub zhiguan, po japońsku shikan (śikan ta za, świadome siedzenie) – uważana za buddyjską technika medytacyjna pochodząca z dawnej Jogi nazywanej Jogą Upaniszad lub Jogą Królewską. Inną nazwą dla Wipaśjany jest sanskryckie Pratyakṣa (pratjaksza) - naoczność. Tybetańskie lhagthong oznacza po prostu wyższe widzenie lub szersze widzenie. Wywodzi się z tradycji wedyjskiej Jogi, a później przejęta przez buddyjską therawadę oraz Zen (czytaj: Dzen). Medytacja vipassany czy właściwie wipaśjany w skrócie polega na utrzymywaniu świadomości na naturalnych reakcjach w obrębie ciała medytującego (sadhaka). Praktyka zwykle zaczyna się od nauki techniki Anapana czyli koncentracji na naturalnym oddechu.
 |
| Medytacja Vipaśyana - Yoga - Mahayoga |
Semantycznie, vipassana (w języku pali) oznacza wgląd, czyli postrzeganie rzeczy i zjawisk takimi, jakimi są w istocie. Vipassana w tym ujęciu to esencja nauki Oświeconych czy Przebudzonych Mistrzów Jogi, w tym Buddy, doświadczenie faktyczne prawdy, którą głosili dawni Ryszi (Rishi). Vipassana, Wipaśjana, która oznacza „widzieć rzeczy takimi, jakimi są”, Wglądanie, Oglądanie, jest jedną z najstarszych indyjskich technik medytacyjnych nauczanych w starych szkołach Jogi i Tantry. Nauczano jej już ponad 7 tysięcy lat temu, kiedy była Sztuką Życia czyli uniwersalnym lekarstwem na powszechne dolegliwości mentalne, emocjonalne i duchowe. Technika medytacji Vipaśyana czy Vipassana jest nauczana współcześnie zwykle na przynajmniej 10-dniowych warsztatach stacjonarnych o charakterze odosobnienia medytacyjnego, na których uczestnicy poznają podstawy metody i praktykują przez pełne przynajmniej 10 dni i nocy – okres zwykle wystarczający, aby doświadczyć jej korzystnych rezultatów. Nie są wymagane żadne wcześniejsze doświadczenia z medytacją, chociaż dla osób całkiem początkujących czasem jest lepiej aby zacząć od zapoznania z ćwiczeniami skupiania, koncentracji czy medytacji na zajęciach sobotnio-niedzielnych trwających 2-3 dni. Osoby ćwiczące Jogę z elementami ćwiczeń koncentracji i medytacji nie powinny mieć żadnego problemu z udziałem w praktyce trwającej 10 dni lub trzy tygodnie, takiej jak Vipaśyana.
W Polsce warsztaty zapoznawcze 10-dni oraz dla zaawansowanych (trzy tygodnie - 21 dni lub pełne 6 tygodni, 42 dni) są prowadzone kilka razy w roku w wynajętych obiektach. Prowadzenie warsztatów finansowane jest wyłącznie z dobrowolnie ofiarowanych dotacji na rzecz prowadzących. Uczestnicy pokrywają jedynie koszta noclegów w wynajętych obiektach oraz koszta wyżywienia, które w czasie odosobnienia z Wipaśjaną jest zwykle ascetycznie skromne, a zatem niedrogie. Nauczyciel czy Mistrz Medytacji ani jego asystenci nie otrzymują przewidywalnego wynagrodzenia za swoją pracę - a zdają się na dobrowolne dotacje uczestników warsztatu odosobnieniowego. Zarówno oni jak i organizatorzy oraz obsługa pracują jako wolontariusze, jednakże koszta noclegów i wyżywienia finansowane są ze składek wszystkich uczestników warsztatów, chyba, że miejsce jest użyczone przez właściciela na zasadzie podobnej jak datki dla prowadzących czy organizatorów.
