Astrologia praktykowana aktualnie w Indiach jest nazywana astrologią indyjską, astrologią wedyjską lub Dżjotiszą (Jyotisha). Weda (Veda), prastara nauka indyjska, zajmuje się nie tylko sprawami duchowymi ale również medycyną, polityką, techniką, kulturą i astrologią. Nauki i techniki wedyjskie mają tradycję historyczną ponad 5-6 tysięcy lat i wywodzą się z Himalajów Indyjskich.
![]() |
Solarne znaki w astrologii wedyjskiej |
Znajomość fazy księżyca czy dokładniej dnia księżycowego, tak zwanego Tithi to także specyfika wedyjskiej astrologii. Tithi to w skrócie kształt fazy Księżyca z dokładnością do jednej doby podczas przybywania księżyca od Nowiu (Anawasja) i podczas ubywania Księżyca po Pełni (Purnima). Sam dzień Nowiu czy Pełni jest zawsze 15 Tithi odpowiedniej połówki drogi księżycowej. Dobowy przyrost czy ubywanie sierpa księżycowego w kolejnych dniach wyznacza liczbę fazową Księżyca, czyli Tithi – to tyle w przybliżeniu dla zapoznania z tą wedyjską ideą.
Dżjoti (ang. Jyoti) znaczy światło lub gwiazda. Dźjotisza jest to starożytna nauka ucząca jak czytać z układu planet i gwiazd na nieboskłonie. Cała astrologia czy raczej i astronomia wedyjska należy do tak zwanej Wedangi – członów czy składników Wedy. Dzięki niej możemy poznać siebie, swą przyszłość i przeszłość, dowiedzieć się jak pasują do siebie dwie osoby i na jakich polach mogą wystąpić między nimi konflikty. Dżjotisza może odpowiedzieć (praśnam) na każde pytanie biorąc pod uwagę dokładną datę jego powstania oraz podpowiada czas rozpoczęcia ważnych wydarzeń, by ich rezultat okazał się pomyślny. Od wieków wielcy królowie i politycy korzystali z astrologii w podejmowaniu decyzji dotyczących życia własnego i współpracowników. W starożytności głównie królom i książętom służyli astrologowie posiadając także wieże do obserwacji astronomicznych i pomiarów.
Za ojca współczesnej popularnej astrologii indyjskiej uważa się często starego mędrca Paraśara Muni. Ryszi Paraśara żył 1500 lat przed erą chrześcijańską i był jednym z pierwszych astrologów wykonujących horoskopy urodzeniowe ludziom wszystkich kast. Specjalizował się w astrologii medycznej. Kopie jego manuskryptów znajdują się w Indiach. Paraśara jest również autorem pięknych ezoterycznych hymnów poświęconych Ryg Wedzie, które były mantrami na cześć bóstw planet. Innym ważnym astrologiem, żyjącym w tamtych czasach był Ranawira, który specjalizował się w astrologii porównawczej, kobiecej oraz psychologicznych aspektach astrologii.
Astrologia wedyjska kładzie nacisk na psychologiczne poznawanie charakteru człowieka, ale ma także charakter bardzo prognostyczny, gdyż wskazuje dobre okresy w życiu, ostrzega przed niebezpieczeństwami.
Dżjotisza kładzie główny nacisk na energię Księżyca (Ćandra), planetę osobistego szczęścia, satysfakcji i związków z otoczeniem, planetę ego. Zachodnia astrologia bazuje na Słońcu, astrologicznie, planecie związanej z naszą jaźnią, duszą. U nas osoba zapytana o znak zodiaku poda znak położenie Słońca, w Indiach znak położenia Księżyca. Analiza rozpoczyna się od planety najszybszej (Księżyc), a kończy na najwolniejszej (Saturn) z dodatkiem niewidzialnych Rahu (Węzeł Wstępujący) i Ketu (Węzeł Zstępujący). Współcześnie w Indii bardzo duży jest wpływ zachodniej astrologii ptolemejskiej (Nirajana), a czysto wedyjska astrologia naukowa (Sajana) jest raczej mało spotykana w praktyce. Nirajana to opieranie się na znakach-gwiazdozbiorach z czasów Ptolemeusza, bez uwzględnienia faktu precesji, który uwzględnia naukowa Sajana.