Dusza związana jest z ciałem poprzez trzy wiązania lub przewody zwane gunami i jeden przewód centralny. Pierwsze, wiąże duszę z umysłem umożliwiając dwustronną wymianę pamięci i myśli z umysłu niższego do umysłu duszy zwanego sutrama manasem lub niebiańską pamięcią. Drugie wiązanie łączy powłokę kama (astral) z planem budhi (rozumem), przekazując wszelkie uczucia rodzące się w ciele do sfery intuicyjnego rozumienia. Trzecie wiązanie łączy plan woli (atmiczny) z ciałem energetycznym, z planem eterycznym, z matrycą energetyczną ciała fizycznego znaną na wschodzie jako linga śarira.
![]() |
Róże i różany ogród to w mistycze częsty symbol serca i rozwoju duszy na ścieżce serca |
Dusza poprzez te trzy zasadnicze wiązania (przewody) obserwuje niższe powłoki w postaci umysłu (manasu), astralu czyli emocji (kama) oraz powłoki witalnej w postaci ciała widmowego, eterycznego zwanego na Wschodzie linga śarira, powłoką znaków, cech. Czwarty przewód (wiązanie) łączy środek niższego planu osobowego ze środkiem wyższego planu duchowego i jest aktywowany w momencie inicjacyjnego przywrócenia więzi z Bogiem, Mistrzami duchowymi i aniołami (dewami). Połączenia te są oczyszczane, wzmacniane i aktywowane dla wyższych oraz specjalnych funkcji jedynie poprzez inicjacje duchowe udzielane na zasadzie łaski (prema) przez Oświeconych Mistrzów (Guru) lub ich wysłanników duchowych.
Anatomia Duszy to rozpoznanie sfer ludzkiego wnętrza, wśród których dotychczasowi badacze wiele razy odkryli plan eteryczny, powłokę energetyczną, która jest matrycą fizycznego ciała, ciałem pranicznym (linga śarira) w którym są wszystkie meridiany (kanały energetyczne, nadi), ośrodki energetyczne i duszki organów wewnętrznych. Badacze wgłębiając się w Anatomię Duszy odkryli powłokę kamamanasową czyli ciało astralno-mentalne, składające się z ciała emocji (uczuć, pragnień, żądz; kama) i ciała myśli (wyobrażeń, pomysłów; manas). Razem ta powłoka została nowocześnie nazwana podświadomością albo ego, niższą jaźnią.
Studiując Anatomię Duszy odkryto także pewną trudną do przekroczenia granicę, poza którą jest wyższa część jaźni, nadjaźń czy właściwa Dusza ludzka. Składa się ona z wyższego umysłu, nadumysłu, powłoki czy planu idei i ideałów (Sutrama Manas) oraz z Rozumu, Budhi, z umysłu intuicyjnego, ze sfery bezwzględnego odróżniania fałszu od prawdy, światła od ciemności. Poznając Anatomię Duszy poprzez jej badanie odkryto także właściwe duchowe ciało człowieka, plan atmiczny, wolitywny, Atma-Puruszę, Jaźń Wyższą jako Plan Woli czy Centrum Duszy, Rdzeń Duszy. Istnieją też jeszcze wyższe aspekty widoczne dopiero przy krańcowo głębokim badaniu Anatomii Duszy, jednak to, co wspomniano zwykle wystarczy wiedzieć ludziom, nie tylko w tym życiu ale i wielu wcieleniach. U ludzi uzyskanie dwustronnej łączności z Troistą Wyższą Jaźnią graniczy nieomal z nadprzyrodzonym cudem, zatem tyle musi ludziom wystarczyć na długie wieki ewolucji duchowej.